قارچ گانودرما برای چی خوب است؟

          مدت‌هاست که دانشمندان علوم تغذیه تلاش می‌کنند تا گزینه‌های مناسبی را برای حفظ و بهبود سلامت انسان بیابند. در سال‌های اخیر، با افزایش بیماری‌های بدون علائم که باعث شده در ظاهر یک فرد سالم، بحران مرگباری در سلامت او پنهان شده باشد، نیاز به مکمل‌های سلامتی موثر شدیدتر شده است. با این وجود و با توجه به یافته‌های علمی اخیری که به طور خاص در مورد تاثیر قارچ گانودرما لوسیدوم، به عنوان یک ماده تقویت‌کننده سلامت موجود می‌باشد، هیچ‌گاه برای مراقبت از سلامتی دیر نیست.

          استفاده بشر از قارچ‌های دارویی مانند گانودرما به عنوان یک منبع تغذیه‌ای و دارویی، به هزاران سال قبل و به طور گسترده به قرون وسطی بازمی‌گردد. امروزه قارچ‌ها در کنار اینکه یک منبع مهم غذایی هستند، از ترکیبات شیمیایی موثری نیز برخوردارند که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در گذشته از قارچ‌ تنها به عنوان نوعی طعم‌دهنده استفاده می‌شد. حال آنکه تحقیقات علمی و دقیق بسیاری که بر روی محتوای شیمیایی آن‌ها صورت گرفته است، باعث شده در حال حاضر جایگاهی کاملا متفاوت از مصارف سنتی‌شان در هرم غذایی پیدا کنند.

          لینتزل در کتاب “ارزش غذایی پروتئین‌های قارچ‌های خوراکی” توصیه کرده است که مصرف 100 تا 200 گرم قارچ (وزن خشک) در روز برای نگهداری تعادل غذایی مطلوب در یک فرد با وزن متوسط 70 کیلوگرم، مناسب است. استفاده از قارچ‌ به خصوص گونه‌های مختلف قارچ گانودرما، در مشرق زمین قدمت بیشتری نسبت به اروپا و کشورهای غربی دارد.

          پزشکان و متخصصان تغذیه بر این عقیده‌اند، فردی که رژیم غذایی سالمی دارد نیازی به مصرف مکمل‌های سلامتی ندارد. با این حال، در جامعه پر سرعت امروز و انتخاب سبک‌های زندگی مدرن که در آن ورزش کم، قرار گرفتن مداوم در معرض آلاینده‌ها و مصرف مداوم مواد غذایی ناسالم تبدیل به بخشی جدایی‌ ناپذیر آن شده، نیاز به مکمل‌های سلامتی را ملزم می‌سازد. زیرا چنین سبک زندگی‌هایی خطر ابتلا به بیماری‌ را به میزان قابل توجهی افزایش داده است.

          آسیب رساندن به بدن چندان دشوار نیست؛ به عنوان مثال، مصرف معمول الکل یا مصرف غذاهای پرادویه می‌تواند باعث التهاب دستگاه گوارش شود و در نتیجه موجب ضعیف شدن جذب مواد مغذی می‌شود. سیگار کشیدن‎، یک عادت ناسالم دیگر است که باعث تحریک دستگاه گوارش و ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شود و نیاز برای جذب ویتامین C بیشتری را برای حفظ سلامت بدن تشدید می‌کند.

          رژیم‌های غذایی که به تازگی مد شده و تبدیل به روشی محبوب برای کاهش وزن، از طریق مصرف غذاهای منتخب و حذف برخی مواد غذایی می‌باشند، برای سلامتی ما بسیار مضر است. زیرا در این رژیم‌ها بسیاری از مواد مغذی حیاتی برای حفظ سلامت بدن تامین نمی‌شوند. پخت بیش‌ از حد در دمای بسیار بالا که یک روش معمول با هدف از بین بردن باکتری‌های مضر در هنگام تهیه غذا می‌باشد نیز در واقع ویتامین‌ها و مواد معدنی ارزشمند موجود در غذا را از بین می‌برد و آنها را برای بدن ما بی فایده می‌سازد.

          متاسفانه این سبک زندگی پرسرعت و استرس و تنش‌های ناشی از آن، وضعیت بدن را به حدی رسانده که برای ادامه زندگی به ویتامین‌های بیشتری مانند ویتامین E نیاز دارد. این‌ها تنها چند نمونه از موارد متعددی است که به لزوم مصرف مکمل‌های سلامتی برای حفظ سلامت بدن اشاره دارد.

          علاوه بر سبک زندگی ناسالم‌، شرایطی مانند تصادفات و بارداری نیاز به دریافت مواد مغذی بیشتری برای بهبود و رشد بدن را تشدید می‌کنند. برخی شرایط جسمی، مانند تنش قبل از قاعدگی، نیاز به مصرف به مکمل هایی مانند ویتامین B6 را بیشتر می‌کند تا علایم آن را تسکین بخشند.

          تجمع سموم در بدن موجب اختلال در عملکردهای بدن می‌شود. این خود دلیل ابتلا به بیماری‌های بسیار زیادی می‌باشد. گانودرما به بدن کمک می‌کند تا سموم جمع شده از بین رفته و سیستم ایمنی طبیعی بدن تقویت شود. گانودرما یک داروی محبوب برای درمان بیماری‌های مختلفی است مانند هپاتیت، فشار خون، هایپرکلسترولمی، هپاتوپاتی، آرتروز، برونشیت و سرطان. گانودرما در طب سنتی چین برای بالابردن نشاط و افزایش طول عمر استفاده شده است.

          اخیراً در معلولیت و ضعف، بی‌خوابی، زخم معده، اختلالات ایمنی، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و سایر موارد استفاده می‌شود. از همه مهم‌تر مطالعات علمی اخیر نشان داده است که قارچ گانودرما دارای خواص ضدسرطانی در برابر سرطان خون، ضد پیری و فعالیت‌های ضدمیکروبی و ضد ویروسی، از جمله فعالیت ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) است.

          طی دو دهه گذشته، تحقیقات جدیدتر ثابت کرده که گانودرما حاوی مواد شیمیایی مختلفی از جمله تریترپن‌ها، پلی‌ساکاریدها، نوکلئوزیدها، استرول‌ها، اسیدهای چرب، آلکالوئیدها، پروتئین‌ها، پپتیدها، اسیدهای آمینه و سایر عناصر غیرآلی می‌باشد. در میان این عناصر، تریترپن‌ها و پلی‌ساکاریدها توجه فراوانی را به خود جلب کرده‌اند. زیرا دارای خواص دارویی متنوع و بالقوه‌ای هستند.

          مطالعات اخیر در مورد گانودرما، فعل و انفعالات مختلف بیولوژیکی قابل توجهی را ثابت کرده است. از جمله فعالیت‌های ضد تومور، فعل‌ و انفعلات قند خون، اثرات ضد التهابی و سمیت سلولی نسبت به سلول‌های سرطانی. بسیاری از تحقیقات همچنین حاکی از آن است که پلی‌ساکارید نوع (1،3-ß-D- گلوکان) تولید شده توسط گانودرما پتانسیل تبدیل شدن به یک کارسینواستاتیک جدید را دارد که ممکن است در ایمن‌درمانی مفید باشد.

Hsieh et al,2006

          مطالعات بیشتر در مورد ارزش‌های دارویی و غذایی این گیاه که اغلب در چین، کره، ژاپن و ایالات متحده انجام شده است، نشان می‌دهد که در واقع قارچ گانودرما حاوی برخی از مواد زیست‌فعال است (مانند تریترپن‌ها و پلی‌ساکاریدها) که می‌تواند برای پیشگیری و درمان بیماری مفید باشد. انواع بیماری‌ها مانند فشار خون بالا، دیابت، هپاتیت، سرطان‌ها و ایدز.

Huie and Di, 2004

در ادامه مقاله به بررسی دقیق‌تر هریک از این خواص خواهیم پرداخت.

          از دیدگاه علم تغذیه، چیزی باعث شده امروزه قارچ‌ها تا این حد مورد توجه قرار بگیرند این است که دارای انرژی و چربی پایین و در مقابل غنی از پروتئین، کربوهیدرات و فیبر غذایی می‌باشند. قارچ‌ها حاوی انواع مواد معدنی و عناصر کمیابی از قبیل پتاسیم، مس و همچنین سرشار از ویتامین‌هایی مانند ریبوفلاوین (ویتامین B2)، نیاسین (ویتامین B3) و فولات (ویتامین B9) می‌باشند.

          در مطالعه‌ای که در سال 2017 بر اساس استاندارد AOAC (انجمن بین‌المللی شیمیدان‌های کشاورزی) انجام شد، کربوهیدرات‌ها به عنوان فراوان‌ترین ترکیب موجود در قارچ گانودرما لوسیدوم ارزیابی شدند و پروتئین‌ها، چربی‌ها، مواد معدنی و نمک‌ها در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. استانداردهای AOAC برای ارتقای سلامت و ایمنی عمومی در سطح جهان استفاده می‌شوند. در واقع AOAC روش‌هایی تحلیلی برای سنجش ایمنی طیف گسترده‌ای از ترکیبات، از جمله مواد غذایی و نوشیدنی‌ها ارائه می‌دهد.

          نتایج مشابهی در سال 2014 از منطقه اروپای شرقی نیز گزارش شد که نشان داد قند غالب موجود در قارچ گانودرما، فروکتوز بوده و اسیدهای چرب غیر اشباع، بیشترین فراوانی را دارند. این نتایج اثبات می‌کنند که قارچ گانودرما لوسیدوم می‌تواند یک منبع غذایی مهم به شمار بیاید. کارآزمایی‌های بالینی و تحقیقات آزمایشگاهی متعددی ثابت کرده‌اند که اسیدهای چرب غیراشباع در حفظ سلامت بدن و جلوگیری از ابتلا به انواع بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی و بیماری‌های عصبی نقش مهمی دارند.

          بخش خوراکی یا میوۀ قارچ گانودرما لوسیدوم بسیار تلخ است. این ویژگی در هیچ قارچ دیگری یافت نمی‌شود. میزان تلخی آن بسته به محل تولید و شرایط کشت آن متفاوت است. تری‌ترپن‌ها / تری‌ترپنوئیدها اجزای تلخ گانودرما هستند که به دلیل خواص دارویی شناخته شده مورد توجه بسیاری قرار گرفته‌اند. قارچ هر چه تلخ‌تر باشد، سطح تری‌ترپنوئید موجود در آن نیز بالاتر می‌رود.

          مولکول‌های تری‌ترپن هیدروکربن، آب‌گریز حلقوی هستند. گزارش شده است که تری‌ترپن‌ به دلیل مهار آنزیم‌های خاص (مانند ß-گالاکتوزیداز ، آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین ، کلسترول سنتاز) دارای خواصی همچون:

• ضد اکسیداسیون (آنتی‌اکسیدان)
• محافظت کبدی
• ضد آلرژی
• کنترل فشار خون بالا
• کاهش کلسترول و همچنین
• مهار تجمع پلاکت‌

هستند. اجزای اصلی بخش تری‌ترپن، اسیدهای گانودریک A ، B ، C و D، اسید لوسیدنیک B و گانودرمانونتریول می‌باشند.

          برخی از تری‌ترپن‌ها مانند اسید گانودریک و اسید لوسیدیک که اخیراً از گانودرما لوسیدوم جدا شده‌اند، سمیت سلولی را در برابر سارکوم ماوس و سلول‌های سرطان ریه موش در شرایط آزمایشگاهی نشان داده‌اند.

          در حال حاضر، بیش از 200 پلی‌ساکارید از میوه، هاگ، میسلیوم (ریشه رشد‌کننده قارچ) و کشت گانودرما شناسایی و به دست آمده است. اهمیت دارویی پلی‌ساکاریدها سابقه طولانی دارد و در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اخیراً، مطالعات گسترده‌ای بر روی مواد ضد تومور موجود در قارچ گانودرما، به ویژه پلی‌ساکارید انجام شده است. گانودرما نشان داده است که از تکثیر سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند، باعث القای آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی شده سلول) در سلول‌های سرطانی پروستات می‌شود و از رشد و تکثیر سلول‌های سرطان سینه جلوگیری می‌کند.

          پلی‌ساکارید گانودرما لوسیدوم منبع اصلی فعالیت بیولوژیکی و مصارف درمانی آن است. مطالعات اخیر در مورد قارچ گانودرما لوسیدوم فعالیت‌های بیولوژیکی جالب توجهی را نشان داده است، از جمله اثرات ضد تومور و افت قند خون. پلی‌ساکارید در گانودرما دارای خواص تعدیل سیستم ایمنی است، از جمله افزایش تکثیر لنفوسیت‌ و تولید آنتی‌بادی.

          پروتئین‌ موجود در میوه و هاگ‌دانۀ قارچ گانودرما لوسیدوم، فعالیت میتوژنیک از خود نشان می‌دهند. یک پروتئین جدیدِ تعدیل‌کنندۀ سیستم ایمنی، معروف به لینگ ژی 8 از میسلیوم گانودرما لوسیدوم جداسازی شده است. در حالی که میزان بسیار کمی از پروتئین‌های فعال زیستی مانند لکتین و ریبونوکلئاز هم از این قارچ استخراج شده‌اند.

          مطالعات اخیر نشان می‌دهند که ترکیبات گلیکوپروتئین ضد تومور نیز از قارچ گانودرما لوسیدوم استخراج شده‌اند. گلیکوپروتئین‌ دارای فعالیت‌های منجر به کاهش قند خون و همچنین عاملی برای تحریک سیستم ایمنی هستند. پلی‌ساکارید متصل به پروتئین به عنوان عوامل ضد ویروسی علیه ویروس‌های هرپس سیمپلکس یافت شده‌اند. مطالعات مختلفی نشان داده‌اند که پپتید گانودرما لوسیدوم نوعی پلی‌ساکارید با خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که می‌تواند با مهار رادیکال‌ آزاد واکنش‌پذیر، اثر ضد سرطانی از خود نشان دهد.

          فیبر غذایی یک جزء مولکولی است که نه هضم می‌شود و نه جذب؛ بلکه به محض مصرف دفع می‌شود. قارچ گانودرما لوسیدوم حاوی فیبرهای غذایی متعلق به β-گلوکان، مواد کیتین، پلی‌ساکارید و غیره می‌باشد. از آنجا که β-گلوکان و مواد کیتینوس بسیار در فیبر غذایی گانودرما وجود دارد، می‌توان اثرات دارویی خاصی را از آن انتظار داشت.

          ژرمانیم ارگانیک یکی دیگر از ترکیبات گران‌بهای موجود در قارچ گانودرما لوسیدوم است که ارزش دارویی مهمی را به این گیاه می‌بخشد. مقدار ژرمانیم آلی در گانودرما با تأثیر آن در مبارزه با سرطان ارتباط مستقیم دارد. وقتی یک ماده شیمیایی به طور مستقیم در لوله آزمایش به سلول‌ سرطانی اضافه شود، سلول‌ها از بین می‌روند. وقتی ژرمانیوم آلی به همان شیوه به سلول‌ سرطانی اضافه شود، سلول‌ها تغییری ندارند. با این حال به طور غیر مستقیم دفاع ضد سرطانی را تحریک می‌کند.

         ژرمانیوم ارگانیک اگرچه سرطان را درمان نمی‌کند اما به نظر می‌رسد توانایی متابولیسم بدن را برای مبارزه با آن را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، ژرمانیم ارگانیک به عنوان یک آداپتوژن عمل می‌کند که به فرد کمک می‌کند تا در صورت لزوم با هرگونه استرس (جسمی ، عاطفی یا شیمیایی) کنار بیایید. ژرمانیوم ارگانیک با اثرات ضد جهش، تعدیل‌کننده سیستم ایمنی، آنتی‌اکسیدانی و ضد تومور همراه است.

           قارچ گانودرما لوسیدوم حاوی آنزیم‌های مختلفی مانند سوپراکسیددیسموتاز، لیزوزیم و پروتئین است. بدن از این آنزیم‌ها برای مبارزه با بیماری‌، ایجاد انرژی و تسریع در همه فرآیندهای متابولیک استفاده می‌کند. لیزوزیم آنزیمی است که با هیدرولیز کردن جزء پلی‌ساکارید، دیواره سلول‌ باکتریایی را از بین می‌برد. سوپراکسیددیسموتاز نیز یک ترکیب مهم دیگر در گانودرما لوسیدوم است. این ماده به عنوان آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند که به محافظت در برابر حمله در برابر رادیکال‌ آزاد مضر، کمک می‌کند.

          آدنوزین یک نوکلئوزید پبورین است که از آدنین و ریبوز تشکیل شده است؛ این یک جز از آراِن‌اِی است. همچنین یک داروی ضد افسردگی قلبی است که در داروخانه به عنوان ضد آریتمیک استفاده می شود.

          آلکالوئید گروهی مواد اولیه آلی هستند که در گیاهان یافت می‌شوند. بسیاری از آن‌ها از نظر دارویی فعال هستند و به عملکردهای سلامتی کمک می‌کنند. گانودوسترون به عنوان یک استروئید از قارچ گانودرما لوسیدوم استخراج شده است که نقشی ضد سمی دارد. یک مشتق استرول از گانودرما ممکن است به مهار سنتز کلسترول کمک کند.

          ما طی سال‌ها سموم را در بدن خود جمع کرده‌ایم؛ بدون آن که از آن و از اثرات مضر آن بر بدن خود آگاه باشیم. بنابراین، حذف سموم بدن و مواد زائد متابولیکی، کلید بازیابی سلامتی ماست. روند سم‌زدایی باعث می‌شود چند عضو و چند سیستم بدن درگیر شوند که شامل کبد، کلیه، سیستم لنفاوی و گردش خون است. در اینجا، گانودرما لوسیدوم به عنوان عاملی برای خنثی کردن و از بین بردن سموم ناخواسته و مضر در بدن از طریق فیلتر کردن خون عمل می‌کند.

          بیماری سرطان از طریق تغییرات ژنتیکی متعدد سلول‌های سرطانی ایجاد می‌شود، که منجر به تغییر افتراق رشد و کنترل آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی شده سلول) می‌شود. حمله سرطان با حمله تومور و متاستاز مشخص می‌شود، که تا حدی با افزایش توانایی انتقال سلول‌های سرطانی در میان سلول‌های سالم دیگر مرتبط است.

          مطالعات نشان می‌دهد که ترکیبات موجود در قارچ گانودرما لوسیدوم قادرند از رشد سلول‌ سرطانی مثانه انسان جلوگیری کند. گانودرما را می‌توان در طی شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی مصرف کرد تا عوارض جانبی مانند خستگی، از دست دادن اشتها، ریزش مو و خطر عفونت را کاهش دهد.

          گانودرما لوسیدوم به محافظت از سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت‌های ویروسی، باکتریایی و پروتوزوئالی که در برابر آنتی‌بیوتیک‌های فعلی مقاوم هستند، کمک می‌کند. اثرات مثبت گانودرما هنگامی که چنین عفونت‌هایی در افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف  هستند، رخ می‌دهد؛ مانند کودکان خردسال، سالخوردگان و بیمارانی که  عمل جراحی داشته‌اند، به وضوح دیده می‌شود.

          ویروس هرپس سیمپلکس انسانی نوعی عفونت شایع ویروسی می‌باشد که امکان دارد در هر دو گروه افراد مبتلا به نقص عملکرد در سیستم ایمنی و افراد سالم از این نظر، رخ دهد. دلیل عفونت هرپس و یا ایجاد تبخال، وجود دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس به نام‌های HSV-1 و HSV-2 می‌باشد. به طور معمول، HSV-1 باعث ایجاد تبخال در ناحیه دهان و حلق، و HSV-2 منجر به ایجاد تبخال در نواحی تناسلی می‌شود.

          با این وجود هر یک از این ویروس‌ها می‌توانند موجب تبخال در هر یک از نواحی دهانی‌حلقی و تناسلی بشوند و این اتفاق، تشخیص آن‌ها را بسیار دشوار می‌کند. ابتلا به عفونت هرپس عمدتا از طریق ارتباط جنسی بوده و یک بیماری برگشت‌پذیر است. این بیماری امکان دارد علائم داشته و یا نداشته باشد.

          درمان دارویی هرپس معمولا با استفاده از داروهای آسیکلووبر و ویدارابین می‌باشد که هدف آن‌ها آنزیم DNA ویروس است و پس از مصرف طولانی مدت در افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی می‌تواند منجر به مقاومت دارویی شود.

          بنابراین کشف روش‌های جدید درمانی و داروهای جدید در زمینه درمان هرپس ضروری است تا علاوه بر کارایی و کیفیت بالاتر، میزان عوارض جانبی کمتری داشته باشند. داروهای گیاهی و داروهای با منشاء طبیعی، در کنار درمان‌های رایج، به خصوص برای افراد دچار مشکلات سیستم ایمنی، می‌تواند انتخاب مناسبی باشد و اثرات هم‌افزایی و مثبت زیادی به همراه داشته باشند.

          در بسیاری از تحقیقاتی که بر روی قارچ گانودرما لوسیدوم صورت گرفته است، نشان داده شده که پروتئین‌ متصل به پلی‌ساکارید استخراج شده از گانودرما، دارای اثرات ضد ویروسی بر علیه HSV-1 و HSV-2 می‌باشند. بر اساس این مطالعه که توسط لی‌یو و همکارانش در سال 2004 انجام شده، این پروتئین‌ در همان مراحل اولیه ورود ویروس به سول، موجب مهار فعالیت آن می‌شوند.

          همچنین ترکیب پروتئین‌ موجود در قارچ گانودرما لوسیدوم با داروهای مرسوم، باعث افزایش اثرات مستقیم ضد ویروسی علیه هر دو گونه HSV و در نتیجه کاهش دوز مصرفی این داروها و به طبع، کاهش عوارض جانبی آن‌ها می‌شود. لازم به ذکر است، مکانیسم اثرات ضد هرپس این گلیکوپروتئین‌ هنوز به طور کامل مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که با جلوگیری از چسبیدن ویروس به غشای سلول و جلوگیری از ورود ویروس به داخل سلول و تکثیر، باعث مهار همانندسازی ویروس هرپس می‌شوند.

          عفونت با ویروس HBV یا هپاتیت B، از بیماری‌های پیش‌رونده است و می‌تواند به شکل مزمن بروز کرده و تبدیل به سیروز کبدی و حتی کارسینوم سلول کبدی (سرطان کبد) شود. از جمله درمان‌های موجود برای مقابله با این بیماری، مصرف داروهای نوکلئوزیدی مانند گانسیکلوویر و لامیوودین می‌باشند. این داروها در عین تاثیرگذاری، دارای عوارض جانبی قابل توجهی نیز هستند.

          به عنوان مثال مصرف طولانی مدت این داروها احتمال مقاومت به درمان را افزایش می‌دهند. همچنین واکسن‌ها امکان دارد پاسخ‌های ایمنی غیر اختصاصی و ایجاد مشکلات کبدی، به همراه داشته باشند. بنابراین کشف درمان‌های دارویی جدیدتر، با ایمنی و اثرپذیری بالا برای کنترل هپاتیت مزمن، ضرورت دارد.

          امروزه در مطالعات in vitro (برون‌تنی) و in vivo (درون‌تنی) که HBV را مورد بررسی قرار داده‌اند، ادعا شده است گونه‌های مختلف قارچ گانودرما دارای خاصیت ضد هپاتیتی هستند. این خاصیت به علت تری‌ترپنوئید و پلی‌ساکارید موجود در این قارچ می‌باشد. عصاره قارچ گانودرما لوسیدوم باعث مهار فعالیت DNA ویروس می‌شود.

          مطالعات نشان داده‌اند که مصرف خوراکی گانودرما می‌تواند، باعث مهار تولید آنتی‌ژن سطحی و مهار عملکرد ویروس هپاتیت شود. تاثیر پلی‌ساکارید و تری‌ترپنوئید گانودرما لوسیدوم در مراحل مختلف ابتلا به بیماری هپاتیت طی سال‌های 2003 تا 2005 بررسی شده و شواهد نشان‌دهنده تاثیرگذاری این گونه است.

          متاسفانه یکی دیگر از بیماری‌های شایع و پر اهمیت در جوامع بشری، بیماری نقص سیستم ایمنی انسانی یا همان بیماری ایدز می‌باشد. ایدز از طریق ابتلا به ویروس HIV به وجود آمده و منجر به سرکوب و ایجاد اختلال شدید در عملکرد سیستم ایمنی بدن می‌شود.

          داروهایی که برای کنترل بیماری ایدز به کار می‌روند، در سه دسته‌ی مهارکننده‌های برگشت‌پذیر نوکلئوزیدی، مهارکننده‌های برگشت‌ناپذیر نوکلئوزیدی و مهارکننده‌های پروتئاز، قرار می‌گیرند. مسئله اصلی استفاده از این داروها، همانند داروهای ضد ویروسی دیگر، ایجاد مقاومت دارویی در برابر درمان، در اثر مصرف طولانی مدت توسط فرد مبتلا به ایدز، می‌باشد.

          در تحقیقاتی که در سال 2011 در مرکز تحقیقات محصولات طبیعی در چین، با عنوان “فعالیت نوروتروفیک تری‌ترپنوئیدهای گانودرما لوسیدوم” انجام شد، نشان داده‌اند ترپنوئیدهای موجود در عصارۀ گانودرما لوسیدوم مانند گانودریک اسید و لوسیدینیک اسید، با هدف قرار دادن DNA ویروس، باعث مهار فعالیت HIV و کنترل بیماری ایدز می‌شوند.

          ویروس EBV از خانواده هرپس و عامل ایجاد بیماری مونونوکلئوز عفونی (تب غده) در کودکان و بزرگسالان است که علائمی شبیه سرماخوردگی ولی با عوارض شدیدتر دارد. ویروس EBV با انواع سرطان‌ گلو و بینی در ارتباط است. این ویروس به گره‌های لنفاوی در کودکان و افراد بالغ حمله کرده و باعث علائمی چون تب، گلودرد و تورم غدد لنفاوی می‌شود. این بیماری اغلب در محدوه‌ی سنی بین 10 تا 35 سال بروز کرده و بیشتر نوجوانان را مورد حمله قرار می‌دهد.

          ادامه عفونت در اثر EBV منجر به ایجاد حالت مزمن می‌شود. خوشبختانه مونونوکلئوز یک بیماری محدود‌شونده می‌باشد  و در بیشتر مواقع، فرد مبتلا بدون درمان خاصی بهبود می‌یابد. با این حال داروی آسیکلوویر اثر درمانی کوتاه مدتی داشته و تاثیر قابل توجهی در مطالعات بالینی نشان نداده‌اند. ثابت شده است که این ویروس خطر ابتلا به انواع سرطان را افزایش می‌دهد.

          در تحقیقاتی که بر روی سلول‌هایی که با استفاده از EBV در آن‌ها عفونت القا شده بود، ترکیب تری‌ترپنی که از قارچ گانودرما لوسیدوم استخراج شده بود، اثر مهارکنندگی قابل توجهی بر آنتی‌ژن‌ این ویروس نشان داد. در تحقیقات دیگری با عنوان “ضد میکروب‌های فعال در قارچ گانودرما لوسیدوم” در سال 2005 صورت گرفت، نشان داده شد که لوسیدینیک اسید و تری‌ترپنوئید گانودرما لوسیدوم باعث بازدارندگی و مهار ویروس EBV می‌شوند.

          تحقیقات متعددی وجود خواص و ترکیبات ضد باکتریایی گانودرما لوسیدوم علیه باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی را تائید می‌کنند. به طور خلاصه باکتری‌های گرم مثبت فاقد غشای خارجی در دیواره سلول و باکتری‌های گرم منفی دارای دیواره نفوذناپذیری هستند، که آن‌ها را در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم‌تر می‌کند. با این حال، پلی‌ساکارید گانودرما لوسیدوم خواص ضد باکتریایی قابل توجهی از خود نشان داده‌اند.

          در یک مطالعه مشخص شد عصاره گانودرما لوسیدوم از رشد 15 نوع باکتری گرم مثبت و گرم منفی جلوگیری کرده و اثرات آنتی‌بیوتیکی مثبتی نشان داده‌اند. همچنین ثابت شد که عصاره گانودرما می‌تواند اثر آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند آمپی‌سیلین، اکسیدتتراسیلین، سفازولین و کلرامفنیکول را افزایش دهد و اثر ضد باکتریایی مشابه جنتامایسین از خود بروز دهند. گونه اروپایی گانودرما با تولید گانومایسین، از رشد باکتری‌های مقاوم به متی‌سیلین جلوگیری می‌کند.

          هلیکوباکترپیلوری از انواع باکتری‌های مارپیچی گرم منفی و بیماری‌زا است که دستگاه گوارش به خصوص ناحیه معده را درگیر می‌کند. این باکتری عامل اکثر زخم‌های دوازدهه (اثنی‌عشر) و زخم‌های گوارشی می‌باشد. هلیکوباکترپیلوری می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان‌های گوارشی را در فرد آلوده تا حد زیادی افزایش دهد.

          درمان‌های دارویی مختلفی برای مبارزه با این باکتری وجود دارد؛ از جمله انواع آنتی‌بیوتیک‌ و مهارکننده گیرنده هیستامین. این داروها و رژیم‌های درمانی دارای عوارض جانبی بوده و امکان تداخلات دارویی و البته مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها نیز وجود دارد.

          مطالعات in vitro در سال 2014 با عنوان “دارودرمانی گانودرما لوسیدوم برای درمان زخم حاد معده در موش‌ها” در ژورنال دارودرمانی، مشخص شد عصاره به دست آمده از قارچ گانودرما لوسیدوم، اثر آنتی‌باکتریال قابل قبولی علیه هلیکوباکترپیلوری نشان داده است. استفاده از گانودرما در کنار رژیم‌های دارویی اثر بازدارندگی رشد بر روی این باکتری را ثابت کرده است.

          عامل بیماری مالاریا، پلاسمودیوم‌ که نوعی انگل است، می‌باشند. پلاسمودیوم‌ به شاخه پروتوزوآ تعلق دارند و شامل 4 گونه مهم فالسی‌پارم، اوال، ویواکس و مالاریه هستند. خطرناک‌ترین و کشنده‌ترین گونه این انگل، پلاسمودیوم فالسی‌پارم است. درمان دارویی مالاریا شامل داروهایی مانند کوینیدین‌ هستند که منشاء طبیعی دارند.

          در تحقیقی که روی سلول‌های آلوده به پلاسمودیوم فالسی‌پارم مقاوم به درمان دارویی انجام شد، عصاره گانودرما لوسیدوم اثر مهارکنندگی و درمان‌کنندگی بر این پروتوزوآ نشان داد. همچنین عصاره‌های اتیل‌استاتی و کلروفرمی قارچ گانودرما لوسیدوم باعث مهار فعالیت پروتوزوآ می‌شوند.

          یکی از دلایل قابل توجه در مرگ و میر افراد در بیشتر کشورهای پیشرفته، بیماری عروق کرونر است. فاکتورهای اصلی ابتلا به این بیماری هیپرکلسترولمی (افزایش بیش از حد کلسترول خون)، فشار خون بالا، دیابت و غیره می‌باشند. در سال‌های اخیر، خواص پایین‌آورنده کلسترول که در قارچ به ویژه قارچ گانودرما لوسیدوم وجود دارد بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

          همانطور که توضیح داده شد، گانودرما بعضاً به دلیل آنکه موجب کاهش کلسترول و کاهش فشار خون می‌شود، مورد مطالعه قرار گرفته است. اجزای الیافی این قارچ می‌توانند بر جذب کلسترول و بازیافت اسید صفراوی تأثیر بگذارند. حال آنکه اجزای لیپوفیلیک (چربی‌دوست) می‌توانند سنتز کلسترول را تحت تأثیر قرار دهند.

          پس از مصرف گانودرما، فشار شریانی در افرادی که فشار خون بالا دارند، کاهش می‌یابد. مطالعات نشان داده است که فشار خون تقریباً در نیمی از بیماران مبتلا به فشار خون که عصارۀ قارچ گانودرما لوسیدوم برای‌شان تجویز شده کاهش یافته است.

          مطالعات انجام شده بر روی قارچ گانودرما لوسیدوم نشان داده است که گلوکز خون را کاهش می‌دهد. در افرادی که سطح گلوکز خون بالایی دارند، یا به دیابت مبتلا هستند، وضعیت آن‌ها پس از مصرف، بهبود می‌یابد. مطالعات ثابت کرده‌اند که ترکیبات موجود در این گیاه باعث می‌شوند تا بافت‌های بدن از گلوکز خون بیشتری استفاده کنند و در نتیجه میزان آن را در خون کاهش می‌دهند.

          رژیم غذایی ناسالم، انتخاب سبک زندگی نامناسب، استرس کاری و محیط آلوده می‌تواند رادیکال‌ آزاد زیادی ایجاد کند که به بدن ما آسیب می‌رساند. پلی‌ساکارید قارچ گانودرما لوسیدوم می‌تواند به کاهش تولید رادیکال‌ آزاد کمک کند که گمان می‌رود عامل اصلی در روند پیری انسان باشد.

          این مشاهده می‌تواند حاکی از آن باشد که گانودرما نقش مهمی در اثر ضد پیری دارد. سوپراکسیددیسموتاز در این قارچ همچنین به پشتیبانی بدن ما در طول روند پیری کمک می‌کند. این ممکن است به دفاع در برابر حمله رادیکال‌ آزاد که باعث بیشتر بیماری‌ها می‌شود، کمک کند.

          هیستامین پروتئین مهمی است که در بسیاری از واکنش‌های آلرژیک نقش دارد. هیستامین می‌تواند به طور مستقیم و غیرمستقیم موجب التهاب شود. ترکیباتی که به فعالیت ضد حساسیت گانودرما لوسیدوم کمک می‌کنند، مشخص شده است که چهار اسید گانودریک تریترپنس به نام‌های گانودریک A ،B ،C و D هستند. این اسیدهای گانودریک می‌توانند به کاهش انتشار هیستامین از سلول کمک کنند.

          امروزه بشر همراه با پیشرفت همه جانبه در زمینه‌های مختلف از جمله گیاه‌شناسی، به نتایج علمی و دقیقی در رابطه با چگونگی استفاده از گیاهان دارویی و مصرف اصولی آن‌ها دست پیدا کرده است. در زیر به بررسی و معرفی بهترین شیوه‌های استفاده از قارچ گانودرما اشاره خواهیم کرد.

          علیرغم مصرف گسترده این قارچ، هنوز مطالعات متمرکز علمی و دقیق در رابطه با دوز مصرف این قارچ بسیار محدود می‌باشد. در طب سنتی چین که خواستگاه این گیاه می‌باشد، مصرف روزانه 0.5 تا یک گرم برای افراد سالم، 2 تا 5 گرم برای افراد دارای بیماری‌های مزمن و حداکثر 15 گرم برای افراد مبتلا به بیماری‌های جدی، از عصاره قارچ گانودرما توصیه شده است.

          در فارماکوپۀ چینی مصرف روزانه 2 تا 6 گرم از عصاره قارچ توصیه شده است. در گانوپولی یا همان پژوهش درباره استفاده از محصول خاصی از قارچ گانودرما، حداکثر دوز مصرف 5.5 گرم به طور روزانه و به مدت 12 هفته بوده است.

          بر اساس مطالعاتی که بر روی مولکول‌های قندی (β-گلوکان) این قارچ انجام شده است، حداکثر دوز موثر قارچ ریشی خام، 35 گرم در روز محاسبه شده است که تقریبا مطابق میزانی است که در استفاده تجربی از قارچ گانودرما توسط طب سنتی توصیه شده است. محققان دیگری نیز دامنه دوز مصرف را 3 تا 15 گرم در روز پیشنهاد داده‌اند.

          با این حال، مطالعات بیشتر و به اشتراک‌گذاری نتایج تحقیقات در رابطه با عصاره و یا ترکیبات موثر قارچ گانودرما ضروری می‌باشد. فارماکوپه چین مونوگرافی را برای مصرف گانودرما با استناد به دوز آن منتشر نموده است که به صورت زیر است:

• پودر: 6 تا 12 گرم در روز
• نوشیدنی یا دمنوش: 375 میلی‌لیتر و 2 بار در روز

          بر اساس طبقه‌بندی اتحادیه محصولات گیاهی آمریکا، قارچ گانودرما لوسیدوم در دسته گیاهان کلاس یک طبقه‌بندی می‌شود. به این معنی که مصرف متعادل و اصولی آن هیچ‌گونه ضرری برای بدن ندارد. به طور کلی در اکثر مطالعات، هیچ‌گونه عوارض جانبی از این قارچ گزارش نشده است.

          در برخی از بررسی‌های کلینیکال، ناراحتی‌های گوارشی خفیف و حساسیت‌های پوستی گزارش شده است که عمدتاً کوتاه مدت و زودگذر بوده است. همچنین در گزارش‌های دیگری آمده است که قارچ گانودرما لوسیدوم در سنتز کوآنزیم Q10 ایجاد اختلال نموده است.

          به طور کلی بابت بهره‌مند شدن حداکثری از فواید دارویی و درمانی قارچ گانودرما بایستی آن را به صورت اصولی استفاده نمائیم. دوزبندی این قارچ نیاز به ایجاد شرایط کشت و فرآوری دقیق گونۀ مناسب دارد. محصولات بالا تنها محصولاتی در ایران هستند که به صورت اصولی با عصاره قارچ گانودرما لوسیدوم غنی‌سازی و دوزبندی شده‌اند. این کالاهای ارزشمند در کنار بسیاری دیگر از کالاهای سلامت محور و دانش بنیان، با هدف حفظ و ارتقای سطح سلامت عمومی جامعه طراحی و تولید شده و توسط فروشگاه آنلاین بیز با بیز (www.bizbabiz.com) ارائه می‌گردند.

          بر اساس فارماکوپۀ گیاهان دارویی آمریکا که در سال 2000 تحت عنوان “تجزیه و تحلیل و استانداردهای کنترل کیفیت و درمان قارچ گانودرما لوسیدوم“ ارائه شده است، هیچگونه منع مصرفی برای این قارچ گزارش نشده است. با این حال، مصرف تمام ترکیباتی که بر روی تنظیم سیستم ایمنی بدن تاثیر می‌گذارند، باید با احتیاط و مشورت پزشک متخصص در این زمینه باشند.

          به عنوان مثال بیمارانی که در سال‌های اخیر پیوند اعضا انجام داده‌اند و در حال استفاده از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی هستند؛ و یا افرادی که به بیماری‌های خودایمنی مبتلا هستند. همچنین با توجه به اینکه مطالعات کافی در مورد عوارض احتمالی مصرف این قارچ برای بانوانی که باردار و یا در دوران شیردهی هستند، وجود ندارد، بنابراین بهتر است در این دوران، استفاده از قارچ گانودرما را متوقف و یا تحت نظر پزشک مصرف نمایند.

          ترکیبات گانودرما می‌توانند اثر آرام‌بخشی رزرپین (داروی کنترل فشار خون) و کلرپرومازین (داروی ضد روان‌پریشی) تقویت می‌کنند. همچنین مصرف گانودرما موجب افزایش اثر خواب‌آلودگی ناشی از باربیتال و پنتوباربیتال (داروی ضد تشنج و ضد صرع) در مطالعات بالینی شده است. بیمارانی که از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می‌کنند نیز بایستی مصرف این قارچ را تحت نظر پزشک انجام دهند؛ چرا که گزارش‌هایی در مورد مهار تجمع پلاکت‌ توسط گانودرما وجود دارد.

          این قارچ می‌تواند اثرات داروهایی که برای کاهش کلسترول خون استفاده می‌شوند مانند لوواستاتین و موارد مشابه را تقویت کند. گانودرما به دلیل تاثیری که بر تنظیم سیستم ایمنی بدن می‌گذارد، ممکن است با داروهای سرکوب‌کننده و یا تقویت‌کننده سیستم ایمنی در تعارض باشد.

          بر اساس مطالعات کلینیکال و آزمایشگاهی سال 2018 که در آمریکا انجام شده، قارچ گانودرما لوسیدوم به طور کلی، باعث افزایش اثرات داروهای آنتی‌بیوتیکی، داروهای ضد انعقاد خون و ضد پلاکت، داروهای ضد التهابی ضد استروئیدی، داروهای ضد سرطان و داروهای ضد ویروسی می‌شود، در حالی که بر داروهای اعصاب اثر معکوس و مهاری دارد. همچنین بهتر است مصرف همزمان این قارچ با ترکیبات ضد التهابی استروئیدی با احتیاط صورت گیرد.